İSTANBUL (AA) - GÜLSELİ KENARLI - Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şeref Sağıroğlu, ormanların kaybedilmemesi için farkındalığın artırılması gerektiğini belirterek, 'Herkesin farkındalığı, bilgi düzeyi farklı, yapay zeka bu noktada kişiye özel farkındalık oluşturma potansiyeline sahip.' dedi.
Anadolu Ajansının (AA) Global İletişim Ortağı olduğu, 'Yeşil Vatan'dan Dünya Ormancılığına' devam eden İstanbul Orman İnovasyon Haftası'nda (IFIW) orman yangınlarıyla mücadelede teknolojik çözümler de ele alınıyor.
Prof. Dr. Sağıroğlu, etkinlikte AA muhabirine, orman yangınlarının önlenmesinde yapay zekanın sunduğu olanakları değerlendirdi.
Yapay zekanın orman yangınlarının her aşamasında etkin bir şekilde kullanılabildiğine işaret eden Sağıroğlu, 'Artık bizim verilerimizi eğitebileceğimiz pek çok yer var. Bunları kullanarak yapay zekayla yangın çıkmadan önce halkı bilinçlendirebilir, riskli bölgeleri tespit edebiliriz. Şu anda da bu uygulamalar dünyanın çeşitli yerlerinde kullanılıyor.' ifadesini kullandı.
Sağıroğlu, yapay zekanın yangın öncesi, esnası ve sonrasında farklı görevler üstlenebileceğini belirterek, 'Öncesinde öngörülebilecek riskleri belirleyip buna yönelik önlemler alınabilir. Yangın esnasında ise yangının nereye doğru yöneldiğini, büyüdüğünü canlı ve gerçek zamanlı olarak takip etmek mümkün. Sonrasında da o bölgedeki zararın boyutunu, ağaç yapısına ve ekosisteme verilen zararı, hatta yangının oluşturduğu karbon ayak izini dahi belirleyebilirsiniz. Veri varsa yapay zekayla her şey yapılabilir.' değerlendirmesinde bulundu.
Yapay zeka ile orman yangınlarını önlemek için önceki yıllara ait verileri kullanarak bir model oluşturulduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Sağıroğlu, bu modelin bölgedeki olası yangınları tahmin etmek için kullanıldığını, yangın sırasında rüzgar, sıcaklık, nem gibi parametrelere göre yangının büyüklüğü, yönünü ve şiddetinin öngörülebildiğini anlattı.
Sağıroğlu, yangınların yayılımının da yapay zekayla izlenebildiğine işaret ederek, 'Yangını sıçratan olaylar insansız hava araçlarıyla tespit edilebiliyor. Bu veriler modele işlendiğinde yeni başlayan bir yangının nereye evrileceği önceden öngörülebiliyor. Yapay zeka sayesinde orman yangını yaşanan bölgedeki ağaçların yaşı, türü ve hacmi bilindiğinde karbon hacim modelleri oluşturulabiliyor. Yangının karbon ayak izinin tahmini yapılabiliyor.' dedi.
- 'Orman yangınlarında yapay zekanın uygulanması konusunda dünyada üst sıralardayız'
Türkiye'nin yapay zeka alanındaki konumunun dünyada 50. sıralarda olduğunu aktaran Sağıroğlu, 'Orman yangınlarında yapay zekanın uygulanması konusunda dünyada üst sıralardayız, ikinci sıradayız diyebiliriz. Orman yangınlarıyla mücadeledeki başarılarımız umut verici.' diye konuştu.
Sağıroğlu, yapay zekanın çevre ve orman yangınlarıyla mücadelede gelecekte çok daha fazla kullanılacağının altını çizerek, şunları kaydetti:
'Çevrenin iyileştirilmesi insana bağlı, farkındalığımızı artırmazsak ormanlarımızı ve dolayısıyla gezegenimizi kaybederiz. Bu nedenle insan odaklı çözümler geliştirmemiz, farkındalığı artırmamız gerekiyor. Herkesin farkındalığı, bilgi düzeyi farklı, yapay zeka bu noktada kişiye özel farkındalık oluşturma potansiyeline sahip. Örneğin bir ilkokul öğrencisine, bir yetişkine veya bir uzmana farklı eğitim modelleri sunabilir. Böylece kişiyi sıkmadan riskleri görme ve önlem alma bilincini artırabilir. Yakın zamanda çevreyle doğrudan ilişkili çok sayıda yapay zeka uygulaması göreceğiz. Bu alandaki gelişmeler, hem farkındalık hem de koruma açısından insanlığa büyük katkılar sunacak.'