Türk edebiyatında halk dilinde şiir yazımını savunan şair: Orhan Seyfi Orhon

İSTANBUL (AA) - Orhan Seyfi Orhon, Miralay Mehmet Emin Bey ile Nimet Hanım'ın çocuğu olarak İstanbul Çengelköy'de 23 Ekim 1890'da doğdu.

Şair, Çengelköy İlkokulunun ardından Havuzbaşı Mektebini tamamladı, ortaokulu Beylerbeyi Rüştiyesinde, liseyi ise 1909'da Mercan İdadisinde okudu.

Edebiyat öğretmeni Celal Sahir Erozan'ın desteğiyle şiire yönelen Orhon, şiirlerini Abdülhak Hamit Tarhan, Cenap Şahabettin ve Tevfik Fikret'in etkisinde kaleme aldı.

2. Meşrutiyet'in ardından Ziya Gökalp'in öncülük ettiği 'Milli Edebiyat' akımından etkilenen Orhon, Türk şiirinde hece ölçüsü ve halk dilinin kullanılmasını teşvik etmek üzere Enis Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy, Yusuf Ziya Ortaç ve Faruk Nafiz Çamlıbel ile 'Beş Hececiler' grubunu oluşturdu.

'Fırtına ve Kar' şiiriyle edebiyat dünyasında tanınmaya başladı

İlk şiirlerini 1909'da 'Samanyolu' dergisinde okurun beğenisine sunan Orhon, 1913'te yazdığı 'Fırtına ve Kar' şiiriyle edebiyat dünyasında tanınmaya başlandı.

Usta edebiyatçı, üniversite eğitimi için Tıbbiye Mektebine girdi ancak anestezi uygulamasında fenalaşınca okulu bıraktı. Yazar, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesini (Darülfünun) 1914'te tamamladı.

Orhon, bir süre Meclis-i Mebusan Kalemi'nde memuriyet görevinde bulundu. Ankara'da hükümet kurulup Meclis-i Mebusan dairelerinin kaldırılmasından sonra Harp Akademisi, Harbiye Mektebi, İstanbul Erkek Lisesi, Erenköy Kız Lisesi, Pertevniyal Lisesi ve İtalyan Lisesinde edebiyat öğretmenliği yaptı.

Şiirleriyle edebiyat dünyasında iz bıraktı

Sosyal olayları hicivle ele aldığı şiirlerini 1919'da okuyucuyla buluşturan başarılı edebiyatçının 'Peri Kızıyla Çoban Hikayesi' kitabı, edebiyat çevrelerince hece ölçülü sade Türkçe şiirin başarılı örneklerinden biri kabul edildi. Usta kalem, duru bir Türkçe ile ince ve içli duygularla kaleme aldığı şiirlerle edebiyat dünyasında iz bıraktı.

Orhan Seyfi Orhon'un şiir ve yazıları, 1932-1938'de Edebiyat gazetesi, Hızlanış, Ayda Bir, Her Ay ve Her Şey adlı dergilerde yayımlandı.

Bir dönem Yusuf Ziya Ortaç'ın da destek verdiği 'Çınaraltı' dergisiyle ismi özdeşleşen Orhon, dergiyi 1941-1944'te okuyucunun beğenisine sundu.

Orhon, Tasvir-i Efkar gazetesindeki yazılarıyla 1945'te köşe yazarlığına ağırlık verdi ve ilerleyen yıllarda Cumhuriyet ile Ulus gazetelerinde yazdı.

Zonguldak milletvekili seçilerek 1946'da siyasete atılan Orhon, 1965-1969'da ise İstanbul milletvekilliği yaptı.

'Veda' adlı eseri sanat dünyasında yoğun ilgi gördü

Eserlerinde aşk temasının yanında vatan, yalnızlık ve ölüm konularını işleyen şairin 20'den fazla şiiri farklı müzisyenler tarafından bestelendi.

Yusuf Nalkesen, Orhon'un 'Veda' adlı eserini 1951'de muhayyerkürdi makamında yorumladı. Sanat dünyasında yoğun ilgi gören eser, bugüne dek çok sayıda ünlü isim tarafından seslendirildi.

Orhan Seyfi Orhon, 22 Ağustos 1972'de İstanbul'da kalp krizi nedeniyle hayatını kaybetti.

Usta edebiyatçının kaleme aldığı eserler arasında, 'Fırtına ve Kar, Peri Kızı ile Çoban Hikayesi, Gönülden Sesler, O Beyaz Bir Kuştu, Kervan, Hicviyeler, Şiirler, Asri Kerem, Düğün Gecesi, Çocuk Adam, Fiskeler, Dün Bugün Yarın ve Kulaktan Kulağa.' yer alıyor.

Muhabir: Özlem Limon