İSTANBUL (AA) - ATP GreenX ve Enerjide Dijitalleşme Derneği işbirliğiyle düzenlenen III. Yeşil Enerji Zirvesi, enerji sektörünü bir araya getirdi.
Şirketten yapılan açıklamaya göre, karbon piyasalarındaki gelişmeler, net sıfır emisyon hedefleri ve sürdürülebilir finansman başlıklarının değerlendirildiği zirvede, yeşil dönüşüm sürecinde dijitalleşme ve sektörler arası işbirliklerinin rolüne dikkati çekildi.
Zirve, enerji ve sanayi sektörlerinde sürdürülebilirlikle dijitalleşmeyi bir araya getiren kapsamlı bir platform sundu. Katılımcılar, karbon piyasalarındaki güncel gelişmeleri, net sıfır stratejilerini ve sürdürülebilir finansman fırsatlarını değerlendirirken, yeni işbirlikleriyle Türkiye'nin yeşil dönüşümüne katkı sağladı.
Moderatörlüğünü ATP GreenX Birim Başkanı Tuğba Sarı'nın üstlendiği 'Regülasyon 360' oturumunda, Türkiye'nin yeşil dönüşüm süreci, Türkiye Emisyon Ticaret Sistemi (TR ETS) AB Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (CBAM) ve enerji regülasyonları ele alındı.
Sektörün önemli temsilcilerinin yer aldığı etkinliğin açılış konuşmalarını EDİDER Başkanı Elif Düşmez Tek ve ATP Üst Yöneticisi (CEO) Ümit Cinali gerçekleştirdi.
Güven İslamoğlu, Keynote Oturumu'nda enerji dönüşümü, karbon ayak izi ve sürdürülebilir yaşam konularındaki değerlendirmelerini katılımcılarla paylaştı.
'Sanayici Paneli: Sahada Ne Oluyor?' başlıklı oturumda, farklı sanayi kollarından yöneticiler sahadaki uygulamaları, karşılaşılan zorlukları ve başarılı örnekleri ele aldı.
'AB ETS & CBAM 2026+' oturumunda da Avrupa Birliği'nin iklim politikaları, 2026 sonrası yükümlülükler ve Türkiye'nin uyum süreci masaya yatırıldı. Konuşmacılar karbon fiyatlamasının ihracat üzerindeki etkileri ve maliyetleri azaltmaya yönelik stratejilerini paylaştı.
Zirve, 'Yeşil Finansmanda Fırsatlar' oturumu ile sona ererken, bu bölümde sürdürülebilir finansman araçları, yeşil tahviller ve karbon sertifikaları üzerinden şirketlerin sermaye maliyetlerini düşürme, yatırımcı güvenini artırma ve yeni pazar fırsatları oluşturma konularında deneyimler aktarıldı.
- 'Şirketler, emisyonlarını dengelemek için karbon sertifikaları satın alacak'
Açıklamada zirvedeki konuşmasına yer verilen Ticaret Bakanlığı AB Tek Pazar ve Yeşil Mutabakat Dairesi Başkanı Elif Taşyürek, Türkiye'de Emisyon Ticaret Sistemi'nin 1 Ocak 2026 itibarıyla uygulamaya alınacağını ifade ederek, şunları kaydetti:
Türkiye'de Emisyon Ticaret Sistemi 1 Ocak 2026 itibarıyla uygulamaya alınacaktır. 2026 yılına ait emisyon verilerinin doğrulanması ve beyanı 30 Eylül 2027'ye kadar tamamlanacaktır. İlk aşamada çimento, demir-çelik ve gübre sektörleri kapsama girecek, enerji ve diğer sanayi alanlarının sonraki dönemlerde dahil edilmesi planlanmaktadır. Şirketler, emisyonlarını dengelemek için karbon sertifikaları satın alacak ve bu sertifikaların kullanımı belirli oranlarda sınırlandırılacaktır. Yenilenebilir enerji kullanımında doğrudan bağlantı veya enerji tedarik sözleşmesi şartı aranacak, hesaplamalar gerçek emisyon değerlerine dayanacaktır. Türkiye, ETS uygulamasını Avrupa Birliği sistemiyle uyumlu biçimde hayata geçirmeyi hedeflemektedir.'
- 'Karbon ticaret sistemi, Türkiye için hem uyum zorunlulukları hem de yeni fırsatlar getiriyor'
ATP CEO'su Ümit Cinali de iklim krizinin geleceğin değil, bugünün meselesi olduğuna dikkati çekerek, ATP'nin sürdürülebilirlik vizyonu doğrultusunda geliştirdiği GreenX platformuyla işletmelere karbon ayak izlerini ölçme, yönetme ve uluslararası standartlara uygun şekilde dengeleme imkanı sunduklarını belirtti.
Küresel enerji sektörünün hızlı bir dönüşümden geçtiğini aktaran Cinali, 'Avrupa Birliği'nin 2026'da devreye alacağı karbon ticaret sistemi, Türkiye için hem uyum zorunlulukları hem de yeni fırsatlar getiriyor. Yeşil Enerji Zirvesi'nin bugün kamu, akademi, özel sektör ve sivil toplumu bir araya getirmesi bu nedenle büyük önem taşıyor.' ifadelerini kullandı.
- 'Düşük emisyonlu tesisler karbon fazlalarını satabilecek'
İklim Degisikliği Başkanlığı İklim Değişikliği Uzmanı Ezgi Akgedik de karbon ticareti sisteminin üretim süreçlerinde düşük emisyonu teşvik edeceğini ve pilot dönemde firmaların performansının şeffaf ve hesap verebilir bir şekilde değerlendirileceğini vurgulayarak, Türkiye'de İklim Kanunu kapsamında kurulması planlanan ETS ile ilgili olarak, ilk aşamada MRV sistemine kayıtlı ve yıllık 50 bin tonun üzerinde emisyon salan tesislerin kapsama alınacağını belirtti.
Her tesis için emisyon üst sınırlarının belirleneceğini, tahsisatların başlangıçta ücretsiz olacağını ve performansa göre değişiklik göstereceğini kaydeden Akgedik, 'Düşük emisyonlu tesisler karbon fazlalarını satabilecek, yüksek emisyonlu tesisler ise gerekli alımları yapacak. Taslak mevzuat çalışmaları tamamlanmak üzere olup, sistemin 2026 yılına kadar yürürlüğe girmesi hedefleniyor. Bu sistem, Türkiye'nin yeşil dönüşüm yolculuğu için önemli bir adım olacak.' değerlendirmesinde bulundu.
- '2026 yılı itibarıyla kayıt ve başvuru sistemlerini devreye almayı hedefliyoruz'
Regülasyon 360 oturumunda sektörel yaklaşımlarını paylaşan TSE Çevresel Gözetim ve Doğrulama Müdürü Mehmet Ergün de şu ifadeleri kullandı:
'2026 yılı itibarıyla kayıt ve başvuru sistemlerini devreye almayı hedefliyoruz. Ulusal ve uluslararası standartlarla uyumlu bir doğrulama ve sertifikasyon sistemi kurmak için çalışıyoruz. Yerli metodolojiler geliştirme hedefimizle karbon kredilerinin güvenilirliğini ve izlenebilirliğini sağlamayı amaçlıyoruz.'
EPİAŞ ETS ve Çevresel Piyasalar Birimi Müdürü Mustafa Aydın da emisyon ticaret sisteminin teknik olarak tamamen hazır olduğunu belirterek, sadece düzenleyici onay beklendiğini anlattı.
EPDK Çevresel Piyasalar ve Alternatif Yakıtlar Grup Başkanı Okan Yardımcı da karbon piyasasının temel altyapısı ve düzenleme çerçevesinin büyük oranda şekillendiğini ifade ederek, '2026 itibarıyla pilot dönemde uygulamaya geçilmesi planlanıyor. ETS kapsamında hem birincil hem de ikincil piyasa kurgusu netleşiyor, referans fiyatlama, teminat yapıları ve ikili anlaşmalarla piyasaya işlerlik kazandıracağız.' değerlendirmesinde bulundu.
