MUĞLA (AA) - DURMUŞ GENÇ - Muğla'nın Ortaca ilçesindeki İztuzu Kumsalı'nda yumurtadan çıkan caretta caretta yavrularının denizle buluşma süreçleri sürüyor.
Dünyada nesli tükenme riskiyle karşı karşıya bulunan canlılar arasında yer alan caretta carettaların mayıs ve haziranda başlayan yumurtlama döneminin ardından yumurtalarından çıkan yavrular suyla buluşuyor.
İki aylık kuluçka dönemini tamamlayan yavru caretta carettalar, denize doğru yola çıkarken, başarılı olamayan yavrulara ise Deniz Kaplumbağası Araştırma Kurtarma Rehabilitasyon ve Bilgilendirme Merkezinde (DEKAMER) görev yapan gönüllü doğaseverler yardımcı oluyor.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen proje kapsamında korumaya alınan yuvalar, DEKAMER görevlilerince kontrol ediliyor.
Denize ulaşamayan yavrular, bir gün merkezde bekletildikten sonra güneşin batmasıyla denize bırakılıyor.
- 'Aşırı sıcaklar nedeniyle bu yıl yuvalardan daha çok dişi bireyler çıkıyor'
DEKAMER Proje yürütücüsü Prof. Dr. Yakup Kaska, AA muhabirine, İztuzu Kumsalı'nın Akdeniz'deki deniz kaplumbağa korumalarının ürününün en iyi alındığı bölge ve en iyi üreme sahalarından olduğunu söyledi.
Kaska, '1988 yılında 200 olan yuva sayısı bugünlerde 800'e ulaşmış durumda. Dolayısıyla ilk gönderdiğimiz yavrular artık buraya anne olarak gelmeye başladı ve onların burada yuva yaptığını biliyoruz. Her yıl sıcaklık ve farklı faktörlerle bunların yuvalarındaki başarılarında farklı sonuçlar alabiliyoruz.' dedi.
Kaplumbağaların küresel ısınmadan en fazla etkilenen canlılar olduğuna dikkati çeken Kaska, caretta carettaların aşırı sıcakta gelişirse dişi bireyler serinde gelişirse erkek bireyler olarak çıktığını, bu yıl yaşanan aşırı sıcaklar nedeniyle de yuvaların çoğundan dişi bireyler çıktığını, aşırı ısınmadan dolayı yuvaların içerisinde embriyonik ölümlerin de arttığını ifade etti.
Bu kapsamda yurt dışından gelen akademisyen ve öğrencilerle uluslararası anlamda bilimsel çalışma yaptıklarına işaret eden Kaska, kaplumbağaları ileriki süreçte korumak için çaba sarf ettiklerini dile getirdi.
- 'Bin yavrudan ancak 1 tanesi 25 yıl gelişiyor ve anne olarak kumsala geliyor'
Bir annenin yuvalama sezonunda 400-500 civarında yumurta geliştirdiğini anlatan Kaska, şöyle konuştu:
'Bunları 2'şer hafta arayla yaklaşık 5 yuvaya paylaştırıyor. Bu yumurtaların hepsi çıkmıyor. Bunların bir kısmını yabani hayvanlar, yengeçler yiyebiliyor. Biz yüzde 60 civarındaki yavrunun denize ulaşmasını sağlıyoruz. Yavru çıkışları yüzde 60 civarında başarılı bir şekilde gerçekleşirken aşırı sıcaklıklardan dolayı yüzde 40 civarında da ölümler yaşandı. Onun için denize gönderdiğimiz bin yavrudan ancak 1 tanesi annelik yaşına erişip 25 yıl gelişiyor ve anne olarak kumsala geliyor. Deniz kaplumbağaları aslında ekosistem için çok önemli. Çünkü denizde topladıkları besinleri karaya transfer ediyorlar. Karadaki canlıların beslenmesini sağlıyorlar. İnşallah dinozorlar gibi kaplumbağalar da yok olup gitmezler. Deniz kaplumbağaları demek balıkçıların bol balık tutması, deniz analarını temizledikleri için insanların sağlıklı bir denizde yüzmesi demek. Bir yerde kaplumbağa varsa orada sağlıklı bir deniz vardır.'
Kaska, vatandaşların özellikle caretta carettaların yaşam alanlarının bulunduğu bölgelerde daha dikkatli olmaları uyarısında bulundu.
